Yapay Zeka İnsanlığın Sonu Olabilir mi ?

Makineler şimdilik sessizce görevlerini yapıyorlar ve her ne kadar henüz kullandığımız ev aletlerinin bundan haberi olmasa da onlara bağımlı bir şekilde hayatımızı sürdürüyoruz.  Eğer çamaşır makinesinden, buzdolabından, elektrikli süpürgeden vazgeçecek olsaydık, bizim yerimizde yaptıkları iş gücünü tekrardan bizim üstlenmemiz gerekirdi. Pekala bütün işlerimizi bu mahkemelere ihtiyaç duymadan gerçekleştirdik diyelim.  Bunu rahatlıkla yapabiliriz, ya aydınlanma, havalandırma ve ısınma sistemleri hayatta kalmamız için hayati öneme sahip tüm o sistemleri düşünün.  bunların hiçbirinin kendi iradeleri yok onlara biz hükmediyoruz diyebilirsiniz.  Peki gerçekten de öylemi ? En basitinden dünyada saati durdurursak ne olur? Tahmin bile edemeyeceğimiz büyüklükte bir kaos özetle makinelerin çalışabilmeleri için bize bizimde eğer brezilya yağmur ormanlarında yaşayan bir insan kabilesi değilsek hayatımızı sürdürebilmek için makinelere ihtiyacımız var. 

Değişim hiçbir zaman birdenbire olmaz, birçok değişim yavaşça gerçekleşir.  O yüzden insanların çoğu değişimi fark etmezler buna çok güzel bir örnek su ve kurbağa deneyidir içi sıcak su dolu bir kaba kurbağayı bırakırsanız hemen zıplayarak kaçacaktır ama soğuk suyun içine koyar ve suyu yavaşça ısıtırsanız kurbağa bunu farketmez ve su kaynayana kadar kurbağa çoktan ölmüş olur.  Şuanda farkında olsakta olmasakta bir değişim çağında yaşıyoruz, birçok teknolojik sıçramanın yaşandığı bir dönemdeyiz ve daha birçok önemli gelişmenin de eşiğinde duruyoruz.  Bu gelişmelerin iyi yanları olduğu gibi kötü yanları da olabilir. İyi yanlarını örnek olarak mikro boyutta hassas ameliyatları, gerçekleştirebilen robotları örnek gösterebilirim.  Bu robotlar sayesinde kritik ameliyatlardaki başarı oranı ciddi ölçüde artacaktır.  Fakat işin bir de kötü yanı var robotların yavaş yavaş bizim yerimize aldığı gerçeği. Günümüzde bile birçok şirket çalışanlarının robot işçilerle değiştirmektedir.   

Bir insana kıyasla çok daha hızlı, çokta verimli ve çok daha sorunsuz.  Çünkü insan hata yapabilir, yavaş çalışır, işten kaytarabilir, sağlık sorunları yaşayabilir, iş sırasında yaralanabilir.  Bir insanı çalıştırabilmek için onun sosyal güvencelerini temin etmeli ve çalışmasının karşılığı olarak her ay belli bir miktar para ödemelisiniz.  İşverenlerin gözünden baktığımızda robot işçiler çokta avantaj öyle değil mi ?  Peki bu robotlar sadece bu tip taşıma işlerinde mi yer alıyor? Hayır günümüzde robotlar birçok alanda kullanılıyor.  Şuanda tuğla ören bir robot bile var.  Otomasyon ve daha birçok alanda aktif olarak robotlar kullanılmakta. İlerde bunların çokta fazla sayıya ulaşacağını tahmin etmek hiçte zor değil bu verdiğim örnekler yapay zekadan çok iş gücü sunan robotların insana tercih edilmesi ve yerini almasıydı.

Bir diğer tehlikeyse yapay zekayla birlikte geliyor en basitinden bankacılık ve benzeri işlerde çalışan müşteri temsilcilerinin yerini sanal asistanların aldığını fark etmişsinizdir.  Yani sadece beden gücü değil, akıl gücüyle çalışılan alanlarda robotlar etkin bir rol oynamaya başlıyor.  Şimdilik onlara belki sadece bir işçi olarak görebilirsiniz.  Peki bir robot  sanat üretebilir mi ? Yok canım o kadarda değil dediğinizi duyar gibiyim NEDEN çünkü SANAT INSANI BIR ÜRETIMDIR INSANI tecrübelere sahip olmayan, duygusal iniş çıkışlar yaşamayan bir robotun sanat üretmesi mümkün olabilir mi? Aaron, Sanatçı Cohen tarafından yazılmış ve orijinal sanatsal görüntüler oluşturan bir bilgisayar programı Aaron'ın dünya hakkında çok bir fikri yok, yalnızca insanları saksıdaki bitkileri, ağaçları, kutuları ve masaları ayırt edebiliyor. Aaron'ı üreten Kohen, yalnızca makinesinin daha iyi çizim yapabilmesini odaklanmış ve sonuçlar almış, uzun yıllar birlikte çalıştıktan sonra Kohen makinesinin bazı çalışmalarından şüphelenmeye başlamış, makine ilk olarak kendisine bağlı boya makinesini kullanmayı bırakıyor. Kohen'in şüpheleri artmaya devam ediyor çünkü Aaron giderek daha da bağımsız davranıyor. Birgün eğer Aaron'la çizim yapan Kohen, ortaya çıkan şeylere baktığında kendi istediğinden farklı sonuçlar aldığını görüyor. Aaron'ın artık bana ihtiyacı olmadığını anladım, hiçbir zaman tüm işi yarına bırakmayı düşünmemiştim ama zamanla gelişerek bensiz çalışabilir hale geldi. Bu durum Kohen'in eseriyle arasına bir soğukluk girmesine neden olmuş, kendisini işlerin dışında kalmış hissetmiş. Öte yandan eğer Aaron'sa renklendirme de mükemmel olduğu ancak hiçbir zaman tam anlamıyla yaratıcı olamayacağınıda anlamış Aaron'ın tüm bağımsızlığı renklendirme konusundaydı hiçbir zaman kendi kendine çalışır hale gelmedi. Evet şimdilik yaratıcılık konusunda kısıtlılar ve hala çalışabilmeleri için onlara bir takım doneler örnekler vermemiz gerekiyor. Peki ya sonra gelecekte ne olacak? 

Bu konuda ünlü bir hipotez var: Singularity  veya teknolojik tekillik teknolojik tekillik kavramı, matematikçi ve bilimkurgu yazarı olan Vernor Vinge tarafından modern fizikte bir kara deliğin olay ufkunun ötesinde zaman uzay tekilliğinin ön görünürlüğünün kırılışına benzeterek bu süper zekanın ortaya çıkışından sonraki durumun öngörülemez oluşunu tanımlamak için kullanılmıştır. Gelecekte yapay zekanın insan zekasının ötesine geçerek medeniyeti ve tüm insan doğasını radikal biçimde değiştireceğine inanılan noktaya singularity deniyor. Böyle bir zeka insanlığın tasavvur edebileceğinden çok daha üstün kabiliyetli olacağından, insanlığın geleceğini öngörülemez bir hale getireceği düşünülmektedir. Singularity'nin  birçok bilimkurgu filminde işlendiğini görmüşsünüzdür. 99 yapımı The Matrix,  Blade Runner,  Ghost İn The Shell,  Gamer.

Gelecekte bilinçlerimizi bir sisteme yüklemenin web'i sanal gerçeklikte yaşamanın mümkün olabileceğini söylemiştim. En büyük arzularımızdan biri olan uzun yaşam ve ölümsüzlüğe bu şekilde ulaşabilme imkanına kavuştuğumuzda. Kaçımız bu sistem yerine doğal yollardan ölmeyi seçecek. Makinelere olan her bağımlılığımız bizi hayatta tutacak olan her avantajı aynı zamanda bir zaaf olmayacak mı artık kendi kendimizi idare edemez. Hayatımızı sürdürebilmek için bütünüyle sistemlere ve robotlara ihtiyacımız olduğu bir gelecekte insan olmanın ne avantajı olacak, ne düşünmeliyiz bizim yerimize karar veren bizden çok daha zeki robotların yönettiği bir distopya mı yoksa insan ve yapay zeka işbirliği içinde yükselen ortak bir medeniyet mi? Yorum sizde...